Phương pháp Canslim được tạo ra bởi William J. O’Neil, một nhà môi giới chứng khoán rất thành công vào những năm 1950. Phương pháp này đòi hỏi phải mua và bán cổ phiếu liên tục, hấp dẫn các nhà đầu tư lướt sóng, ngắn hạn.
Phương pháp này sử dụng 7 tiêu chí để chọn cổ phiếu, được thể hiện qua các chữ cái C-A-N-S-L-I-M:
C - Current Quarterly Earnings – Thu nhập hàng quý
O’Neill đặc biệt nhấn mạnh đến tăng trưởng thu nhập hàng quý. Theo đó, nhà đầu tư chỉ nên xem xét các công ty có mức tăng trưởng thu nhập hàng quý ít nhất 20% và tăng trưởng doanh số là 25%. Lợi nhuận phải đến từ hoạt động kinh doanh cốt lõi, chứ ko phải hoạt động khác như tài chính hay bán tài sản.
A: Annual Earnings Growth – Tăng trưởng thu nhập hàng năm
Trong khi tăng trưởng thu nhập hàng quý bao hàm tiềm năng ngắn hạn, thì tăng trưởng thu nhập hàng năm cung cấp cho nhà đầu tư cái nhìn sâu sắc về tiềm năng dài hạn. O’Neill gợi ý rằng tăng trưởng thu nhập hàng năm 25% là ngưỡng tối thiểu để đầu tư vào bất kỳ công ty nào, trong khi các cổ phiếu hàng đầu sẽ công bố những con số hiệu suất thậm chí còn tốt hơn thế. Và ROE (lợi nhuận trên vốn) đạt 17% trở lên.
N: New Product, Service, Management, Price Breakout – Sản phẩm mới, dịch vụ và quản lý mới, đột phá về giá
Doanh nghiệp luôn cần đổi mới để vượt trội hơn so với thị trường. Một sản phẩm, dịch vụ hoặc cách quản lý mới có thể là những thông tin tích cực, tạo đà tăng cho giá cổ phiếu của công ty. Bên cạnh đó, sự thay đổi ban quản lý hay hội đồng quản trị cũng là một chỉ báo tích cực. Việc thực hiện thay máu cơ cấu ban lãnh đạo của một doanh nghiệp cũng là phương thức giúp thúc đẩy cho sự tăng trưởng.
S: Supply and Demand – Cung và cầu
O’Neill khuyên nhà đầu tư nên chọn những cổ phiếu đang trong trạng thái được mua nhiều, thậm chí khan hiếm nguồn cung. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần chú ý, các công ty có thể mua lại một phần cổ phiếu của chính họ từ thị trường để tạo nhu cầu bổ sung và sau đó làm tăng giá.
L: Leader or Laggard – Dẫn đầu hoặc tụt hậu
Không có cổ phiếu nào đảm bảo sinh lời 100%, nhưng O’Neil cho rằng, nhà đầu tư nên chọn mua các cổ phiếu dẫn dầu, thường là 2 trong 3 cổ phiếu tốt nhất trong nhóm ngành đang ở xu hướng tăng. Nếu thị trường chung đã giảm trong một tuần mà cổ phiếu đang xem vẫn giữ ổn định (và phù hợp với các tiêu chí khác của phương pháp Canslim) thì đó là một dấu hiệu rất tốt. Khi một tín hiệu vào xảy ra, nhà đầu tư nên mua vào.
I: Institutional Sponsorship – Nhà đầu tư tổ chức
Cung cầu trong thị trường chứng khoán phụ thuộc nhiều vào các nhà đầu tư tổ chức, như các quỹ tương hỗ, ngân hàng, công ty bảo hiểm... O’Neil chọn các cổ phiếu có ít nhất là từ 3 - 10 cổ đông là tổ chức với bề dày thành tích vượt trội. Tuy nhiên, quá nhiều cổ đông tổ chức có thể cũng không tốt. Một khi cổ phiếu trở nên "định chế hóa" thì việc mua vào lúc này có thể đã quá muộn. Nếu 70 - 80% khối lượng lưu hành của một cổ phiếu đang được các tổ chức nắm giữ thì nguồn cung có lẽ đã cạn kiệt. Do đó, thời điểm lý tưởng để mua vào là khi một cổ phiếu vừa được các nhà đầu tư tổ chức uy tín phát hiện và trước khi cổ phiếu này xuất hiện trong danh mục đầu tư của nhiều tổ chức khác.
M: Market Direction – Hướng thị trường
Đây là yếu tố quan trọng nhất trong phương pháp đầu tư Canslim. Ngay cả các cổ phiếu tốt nhất cũng có thể làm nhà đầu tư thua lỗ nếu tình hình thị trường ảm đạm. Khoảng 75% cổ phiếu có biến động theo xu hướng chung của thị trường. O’Neill chia xu hướng thị trường thành ba giai đoạn: Tích lũy tăng giá; Tăng dưới áp lực bán; Thị trường điều chỉnh.
Phương pháp Canslim là tìm ra thời điểm thị trường xu hướng tăng (uptrend) để tham gia và thoát khỏi thị trường khi xuất hiện xu hướng giảm (downtrend). Sau khi xác định được thị trường tốt, nhà đầu tư lọc ra các nhóm ngành tiềm năng nhất, cổ phiếu mạnh, có sức tăng trưởng để mua, tránh mua bán lan man. O’Neil dùng các điểm mua bán theo phân tích kỹ thuật tối ưu, theo dòng tiền lớn chứ không nắm giữ bất chấp, đặc biệt không mua bình quân giá xuống, không bắt đáy, không quan tâm cổ tức hay chỉ số P/E, đúng thì gia tăng, sai thì cắt lỗ dù doanh nghiệp có tốt đến đâu. Điều này phù hợp với đầu tư ngắn hạn, lướt sóng, không áp dụng trong đầu tư dài hạn, mua theo giá trị. Phương pháp Canslim hướng đến đầu tư theo đà tăng trưởng, tìm các đoạn cổ phiếu tăng 20-30% và sẵn sàng bán thoát nếu thấy rủi ro, chấp nhận cắt lỗ ở mức 7% - 8%.
Nguyễn Thị Thu Hằng