Theo The Saigon Times
Citi gần đây đã tổ chức Hội nghị thượng đỉnh về Thương mại điện tử và Công nghệ 2024 tại Thành phố Hồ Chí Minh, tập trung vào sự tăng trưởng của thương mại điện tử tại Đông Nam Á và Việt Nam. Những hiểu biết sâu sắc từ một báo cáo gần đây, được công bố vào tháng 4 với sự hợp tác của Citi, nêu bật rằng thương mại điện tử ở Đông Nam Á đã nhanh chóng chuyển đổi từ giai đoạn sơ khai sang giai đoạn trưởng thành. Đáng chú ý, doanh số bán hàng trực tuyến trong khu vực dự kiến sẽ đạt mức đáng kinh ngạc là 190 tỷ đô la Mỹ vào năm 2024, chứng tỏ mức tăng trưởng gấp hơn 20 lần chỉ trong một thập kỷ. Thị trường thương mại điện tử của Đông Nam Á đã tăng trưởng với tốc độ kép hàng năm ấn tượng là 45% trong giai đoạn 2012-2021, chủ yếu là do cơ sở khởi đầu thấp và động lực thay đổi sau đại dịch. Thị trường thương mại điện tử ở Đông Nam Á tập trung vào bốn công ty lớn, cùng nhau nắm giữ hơn 50% thị phần. Tuy nhiên, chúng ta vẫn tiếp tục chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể do chi tiêu của người tiêu dùng tăng và các mô hình kinh doanh mới sáng tạo.
Liệu thị trường thương mại điện tử của Việt Nam có đang chậm lại sau Covid không?
Hoàn toàn không. Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng thương mại điện tử ấn tượng, với mức tăng 34% trong nửa đầu năm 2024, vượt xa tốc độ tăng trưởng của khu vực là 18%. Điều này đưa Việt Nam trở thành một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á. Sự tăng trưởng liên tục chủ yếu được thúc đẩy bởi người tiêu dùng trực tuyến hiện tại tăng chi tiêu trên ba nền tảng hàng đầu, chiếm tổng thị phần là 55%. Các dự báo chỉ ra rằng năm 2024 sẽ là một năm tuyệt vời nữa đối với thương mại điện tử tại Việt Nam, với mức tăng trưởng doanh số dự kiến lên tới 38%.
Dân số gần 100 triệu người của Việt Nam mang đến một cơ hội thị trường hấp dẫn. Mặc dù sự phụ thuộc lớn vào tiền mặt của đất nước đặt ra những thách thức đối với việc áp dụng kỹ thuật số, nhưng điều này cũng làm nổi bật tiềm năng to lớn cho quá trình số hóa hơn nữa.
Các doanh nghiệp thương mại điện tử phải đối mặt với những thách thức nào?
Mặc dù tăng trưởng nhanh chóng, 30% doanh nghiệp thương mại điện tử được khảo sát ở Đông Nam Á báo cáo là không có lãi vào năm 2023. Nhiều doanh nghiệp đang phải vật lộn với biên lợi nhuận EBITDA thấp, với hầu hết chỉ đạt lợi nhuận biên từ 0–5% ở mức EBITDA. Kịch bản này đánh dấu sự thay đổi so với ba năm trước khi ít doanh nghiệp báo cáo có lãi hơn. Báo cáo gần đây, thực hiện khảo sát chuyên sâu với 51 nhà lãnh đạo thương mại điện tử ở Đông Nam Á, cho thấy áp lực ngày càng tăng từ ban quản lý cấp cao để tăng trưởng kinh doanh có lãi. Có nhu cầu rõ ràng về "tăng trưởng chất lượng", với các thương hiệu nâng cao kỳ vọng của họ từ thương mại điện tử. Do đó, thương mại điện tử không chỉ phải mang lại tăng trưởng doanh số mà còn ưu tiên lợi nhuận và đóng góp tích cực vào động lực thương hiệu.
Nhiệm vụ tăng trưởng chất lượng này đặt ra một số rào cản mà các nhà lãnh đạo ngành phải vượt qua, bao gồm chi phí tiếp thị tăng cao, ngân sách thắt chặt và cạnh tranh gia tăng. Giai đoạn tăng trưởng thương mại điện tử sắp tới ở Đông Nam Á và Việt Nam hứa hẹn sẽ vừa thú vị vừa đầy thách thức. Trong khi thị trường trực tuyến được dự đoán sẽ tăng trưởng đáng kể lên 95 tỷ đô la vào năm 2027, việc nắm bắt được sự tăng trưởng này sẽ đòi hỏi nhiều hơn bao giờ hết.
Các nhà lãnh đạo thương mại điện tử có thể áp dụng những chiến lược chính nào?
Thương mại điện tử đã trở thành một lĩnh vực kinh doanh ngày càng phức tạp để quản lý, đòi hỏi các chiến lược rõ ràng trên nhiều mặt trận.
Đầu tiên, tiếp thị kỹ thuật số vẫn là một năng lực quan trọng đối với việc quản lý thương mại điện tử. Các thương hiệu và người bán đang phấn đấu để đạt được hiệu quả, bao gồm cả việc thử nghiệm các kênh quảng cáo mới.
Thứ hai là lập kế hoạch phân loại. Khoảng 46% các nhà lãnh đạo được khảo sát xác định lập kế hoạch phân loại là ưu tiên hàng đầu. Họ đặt mục tiêu hợp lý hóa các dịch vụ trực tuyến của mình để tập trung vào các sản phẩm có giá trị cao mang lại đơn hàng lớn hơn và giá trị trọn đời cao hơn, đồng thời giảm thiểu nhu cầu giảm giá.
Thứ ba là đa dạng hóa kênh. Các nhà lãnh đạo đang làm việc trên nhiều môi trường kênh phức tạp. Khoảng 45% có ít nhất một kênh trực tiếp đến người tiêu dùng, chẳng hạn như trang web thương hiệu hoặc thương mại xã hội. Một số đa dạng hóa vì cần thiết, trong khi những người khác lại được thúc đẩy bởi các cơ hội mới, phát triển nhanh.
Cuối cùng, hiệu quả về chi phí là trọng tâm chính. Các nhà lãnh đạo thương mại điện tử đang ưu tiên cắt giảm chi phí, với động lực mạnh mẽ hướng tới hiệu quả hoạt động. 75% hiện đang hợp tác với các nhà cung cấp dịch vụ để nâng cao hậu cần, quản lý cửa hàng, khuyến mại và tiếp thị.
ThS. Lê Thị Hoài Trinh – KTTC