Lãi suất tín dụng ngân hàng
Tất cả các khoản vay phải được định giá ở mức có thể bù đủ tất cả các chi phí liên quan. Những yếu tố cấu thành trong việc xác định lãi suất cho vay bao gồm:
- Chi phí huy động vốn – Chi phí huy động vốn là chi phí huy động vốn bình quân (lãi phải trả) của tất cả các nguồn bao gồm tiền gửi tiết kiệm dân cư, tiền gửi công ty, … và vốn vay trên thị trường liên ngân hàng tính theo từng loại kỳ hạn.
Chi phí huy động vốn do Phòng Kế hoạch Tổng hợp/Bộ phận phụ trách Quản lý vốn xác định. Phòng Kế hoạch Tổng hợp/Bộ phận phụ trách Quản lý vốn có trách nhiệm thông báo chi phí vốn cho từng loại sản phẩm cho vay trước thời gian hiệu lực của khoản vay, đủ thời gian để Phòng Tín dụng có khả năng xây dựng giá và gửi thông báo cần thiết đến khách hàng.
- Chi phí hoạt động – Chi phí hoạt động bao gồm chi phí tiền lương, chi phí văn phòng, đào tạo, đi lại và các chi phí hoạt động khác. Ban Điều hành NHCV căn cứ vào dự toán chi phí hoạt động trong năm do Phòng Tài chính kế toán xây dựng để nghiên cứu và đưa ra tỷ lệ cần thiết đảm bảo bù đủ cho chi phí hoạt động tín dụng. Tỷ lệ chi phí được xác định mỗi năm một lần.
- Chí phí dự phòng rủi ro tín dụng - Tỷ lệ chi phí dự phòng rủi ro tín dụng do Trung tâm phòng ngừa và xử lý rủi ro ấn định. Khi tính điểm tín dụng khách hàng, Trung tâm phòng ngừa và xử lý rủi ro sẽ xác định mức trích dự phòng rủi ro (tính bằng tỷ lệ %) tương ứng với từng bậc điểm tín dụng.
- Chi phí thanh khoản – Chi phí vốn đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng. Chi phí thanh khoản do phòng Kế hoạch Tổng hợp/Bộ phận phụ trách Quản lý vốn xác định trình ALCO chi nhánh phê duyệt.
- Chi phí vốn chủ sở hữu - là mức lợi nhuận ngân hàng kỳ vọng thu được trên vốn chủ sở hữu. Mức chênh lệch lãi suất tối thiểu có thể đảm bảo được mức lợi nhuận kỳ vọng của ngân hàng phải bằng tỷ lệ lợi nhuận kỳ vọng nhân với tỷ lệ an toàn vốn.
Sau khi hoàn tất công tác thẩm định khách hàng và dự án/phương án vay vốn, CBTD phải tổng hợp số liệu để tính toán lãi suất cho vay như sau:
- Chi phí vốn vay và chi phí thanh khoản do phòng Kế hoạch tổng hợp/bộ phận phụ trách nguồn vốn cung cấp.
- Chi phí hoạt động do ban lãnh đạo xác định và thông báo cho phòng tín dụng vào thời điểm đầu năm tài chính.
- Chi phí dự phòng rủi ro tín dụng được xác định căn cứ vào kết quả thẩm định rủi ro của khách hàng và dự án/phương án vay vốn.
Lãi suất cho vay được tính toán theo công thức:
Lãi suất cho vay = Chi phí vốn cho vay + mức lợi nhuận kỳ vọng
Chi phí vốn cho vay = Chi phí huy động vốn + chi phí dự phòng rủi ro tín dụng + chi phí thanh khoản + chi phí hoạt động
Sau khi tính toán được mức lãi suất cho vay, CBTD thông báo cho khách hàng. Tuỳ tình hình thực tế nếu khách hàng có yêu cầu, mức lãi suất có thể được thương lượng và điều chỉnh trong một giới hạn cho phép. Sau khi đã thỏa thuận xong với khách hàng về mức lãi suất áp dụng cho khoản vay, CBTD đưa mức lãi suất (và phí - nếu có) vào báo cáo thẩm định để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt./.
Nguyễn Thị Minh Hà
